Danny Elfman

Danny Elfman Danny Elfman, zaliczany do najwybitniejszych amerykańskich twórców muzyki filmowej, ma na swoim koncie kompozycje do blisko 50 filmów długometrażowych (w tym większości filmów Tima Burtona, a także reżyserów takich jak Brian De Palma, Ang Lee, Sam Raimi, Gus Van Sant, czy Peter Jackson) nie licząc muzyki dla telewizji (m.in. tematy do seriali "The Simpsons" oraz "Desperate Housewives"/"Gotowe na wszystko").

Zdobywca nagrody Grammy (za muzykę do filmu "Batman"), i nominowany dwukrotnie do Oscara, w początkowej fazie swojej kariery w filmie, borykał się z krytyką i brakiem akceptacji ze strony środowiska, ze względu na brak formalnego wykształcenia akademickiego, który dyskwalifikował go jako kompozytora w oczach wielu krytyków (krążyły złośliwe plotki jakoby nie był głównym autorem swojej muzyki). Elfman, który ze swojej niekonwencjonalnej i krętej drogi twórczej uczynił raczej atut niż wadę, z czasem zadał kłam wczesnej fali krytyki i dziś pojawia się w samej czołówce hollywoodzkich kompozytorów filmowych, obok takich sław jak John Williams, czy James Horner.
Kariera muzyczna w filmie nie była jego pierwszą (a nawet drugą!) w muzycznym świecie.

Urodził się w 1953 roku w Los Angeles (lub, mało prawdopodobnie, jak głosi legenda, w Amarillo, w stanie Teksas). Syn nauczyciela Miltona Elfmana oraz pisarki i scenarzystki, uhonorowanej nagrodą Emmy Clare "Blossom" Elfman. Od wczesnych lat zafascynowany filmem, spędzał większość swojego wolnego czasu przed kinowym ekranem. Z młodzieńczej podróży do Afryki wyniósł fascynację muzyczną etnologią (i zaczął zbierać wszelkie instrumenty perkusyjne, które do dziś stanowią duży udział w jego twórczości), w drodze powrotnej trafił do Paryża, gdzie jego brat (późniejszy reżyser) Richard Elfman, brał udział w przedsięwzięciu muzyczno kabaretowym Le Grand Magic Circus. Po powrocie do kraju, Richard postanowił założyć podobny zespół - tak powstało The Mystic Knights of the Oingo Boingo - najpierw w postaci trupy ulicznej, potem surrealistycznego kabaretu mieszającego muzykę lat '30 i '40, Caba Callowaya, Dukea Ellingtona, z wpływami XX-wiecznych kompozytorów rosyjskich i kompletnym, kompletnym szaleństwem. (Danny pełnił obowiązki puzonisty, skrzypka, połykacza ognia i dyrektora artystycznego). Po wielu latach zmagań z brakiem pieniędzy i ciągłymi zmianami w zespole, z kabaretowego ensamblu Mystic Knights narodziło się, w okrojonym składzie Oingo Boingo.
Przez ponad 14 lat (od mniej więcej 1979 roku) Elfman był liderem i wokalistą tej kultowej grupy - mieszającej w różnych fazach swojej działalności między innymi elementy rocka, ska, punku i new-wave. Oingo Boing odniosło sukces na zachodnim wybrzeżu i zyskało rzesze fanów w całym USA, nigdy jednak nie wybrało się na podbój świata ("...baliśmy się, że nas nie wpuszczą z powrotem" - mówi Elmfan).

Pierwsze doświadczenie filmowe zafundował Dannyemu właśnie brat. Richard wyreżyserował dziwaczny i groteskowy "Forbidden Zone" i zatrudnił brata do napisania wraz z Mystic Knights muzyki. Elfman pojawia się również w filmie (będącym surrealistyczną fantasmagorią przypominającą bardzo wczesne czarno-białe kreskówki Warner Bros) w roli diabła, śpiewającego zaadaptowaną wersję "Minnie the Moocher" Caba Callowaya.

Już w połowie lat '80 piosenki Oingo Boingo pojawiały się w filmach (np. "Weird Science"), jednak prawdziwy kontakt z Hollywood nastąpił dopiero gdy młody Tim Burton zaproponował Elfmanowi, który do tej pory nie miał wiele do czynienia z wielkim ekranem, stworzenie muzyki do swojego długo-metrażowego debiutu "Pee Wee's Big Adventure". Podobno Elfman niemal tą propozycję odrzucił, nie wierząc w swoje możliwości w tego rodzaju kompozycji.

To był początek ponad 20-letniej już kariery w filmie. Przez wiele jeszcze late Elfman dzielił obowiązki pomiędzy filmem a grupą rockową. Jednak w 1994 roku Oingo Boingo oficjalnie pożegnało się z fanami (odbyli krótkie tournee pożegnalne uwiecznione na koncercie DVD "Farewell"). Elfmana śpiewającego można jednak nadal usłyszeć w filmach takich jak "The Nightmare Before Christmas" (animowany musical Tima Burtona), w którym wciela się w głównego bohatera, w "Charlie And The Chocolate Factory" (gdzie śpiewa wszystkie partie Oompa Loompów) oraz "The Corpse Bride" (w roli Bonejangles'a w piosence "Renmains of the Day".

Elfman zilustrował muzycznie filmy tak różne jak "Chicago" (jazzowe wstawki uzupełniające istniejący już musical), "Black Beauty", "Mission: Impossible" czy "Dolores Clairborne". Wydaje się specjalizować w filmach o superbohaterach komiksowych (dwa pierwsze Batmany, Hulk, Spider-Man 1 i 2, niedługo druga część Hellboya reżyserowana przez Guillermo Del Toro).

W 2006 roku Elfman dodał do swojego dorobku pierwszą kompozycję napisaną wyłącznie na potrzeby sali koncertowej, nie zaś wielkiego czy małego ekranu. "Serenada Schizophrana", napisana na orkiestrę, chór żeński, dwa fortepiany i instrumenty elektroniczne, mieszająca wpływy ukochanych przez Elfmana kompozytorów rosyjskich, nieco Glassowskiego minimalizmu i odniesienia do jazzu w stylu Duke'a Ellingtona, miała swoją premierę w Carnagie Hall, ku przychylnym recenzjom krytyków. Fragmenty utworu wykorzystane zostały w filmie IMAXu Deep Sea 3D ("Głębie Oceanów 3D" w Polsce).

Ważniejsze soundtracki:

Gliniarz z Beverly Hills (1984); Sok z żuka (1988); Batman (1989); Pogromcy duchów II (1989); Edward Nożycoręki (1990); Powrót Batmana (1992); Miasteczko Halloween (1993); Za wszelką cenę (1995); Mission: Impossible (1996); Marsjanie atakują! (1996); Buntownik z wyboru (1997); Faceci w czerni (1997); Adwokat (1998); Instynkt (1999); Jeździec bez głowy (1999); Planeta małp (2001); Mali agenci (2001); Czerwony smok (2002); Spider-Man (2002); Chicago (2002); Hulk (2003); Duża ryba (2003); Charlie i fabryka czekolady (2005); Gnijąca panna młoda (2005); Pajęczyna Charlotty (2006); Królestwo (2007); Hellboy: Złota armia (2008); Obywatel Milk (2008); Wanted - Ścigani (2008); Terminator: Ocalenie (2009); The Wolfman (2010); Alicja w krainie czarów (2010)


User-contributed text is available under the Creative Commons By-SA License and may also be available under the GNU FDL.

Brak reklam w których wykorzystano utwory tego wykonacy.